Voedsel van de toekomst

Vakken: ak, bi, sk, vz

Een klassikaal onderzoek naar nieuwe voedingsmiddelen en productiemethoden.

Samenvatting opdracht

Om onze aarde duurzaam te belasten en een groeiende wereldbevolking van voedsel te voorzien, staan we voor drie grote uitdagingen:

1.  Terugdringen van de vleesconsumptie.
2.  Meer voedsel produceren op minder land.
3.  Minder voedsel weggooien.

Onderzoek in groepjes van 3-5 personen hoe nieuwe voedingsmiddelen en nieuwe productiemethoden bijdragen aan een duurzamere voedselketen. Presenteer je resultaten aan de klas. Maak je resultaten zichtbaar door middel van een digitale presentatie, een papieren poster, en/of een gerecht.

Leestips

• Voedsel uit een glazen bol, www.vogelkinderen.nl/science
• De Evergreen Revolutie, www.vogelkinderen.nl/science

Stappenplan

• Verdeel de klas in groepjes van 3-5 personen.
• Verdeel de vier onderwerpen over de groepjes. Elk onderwerp wordt door één of twee groepjes onderzocht.
• Zoek met je groepje zoveel mogelijk informatie over jullie onderwerp. Je kunt hiervoor gebruik maken van de bronnen die hieronder zijn gegeven.
• Geef zo uitgebreid mogelijk antwoord  op de deelvragen.
• Geef daarna antwoord op de hoofdvraag.
• Maak een digitale presentatie / poster waarin je de resultaten presenteert:
  • Gebruik teksten
  • Gebruik grafieken / tabellen
  • Gebruik afbeeldingen
  • Optioneel: presenteer een gerecht dat bij het onderwerp hoort.
• Verwerk jullie meningen over het voedsel van de toekomst in de presentatie. Wat vinden jullie van de oplossing die je hebt onderzocht? Waarom?

Onderwerp 1: Vleesvervangers

Hoofdvraag:

In hoeverre kunnen vleesvervangers bijdragen aan het duurzamer maken van de voedselketen?

Deelvragen:

1. Voor welke uitdagingen staan we in de toekomst (de komende vijftig jaar) als het gaat om de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik, kosten), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
2. Wat zijn vleesvervangers, hoe worden ze gemaakt, welke grondstoffen worden ervoor gebruikt?
3. Wat zijn de voordelen van het eten van vleesvervangers als je kijkt naar de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik, kosten), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
4. Wat zijn de nadelen van het eten van vleesvervangers als je kijkt naar de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik, kosten), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
5. Zijn jullie er een voorstander van om vlees te vervangen door vleesvervangers?

Gebruik ook de bronnen aan het einde van deze instructie.

Onderwerp 2: Vertical farms

Hoofdvraag:

In hoeverre kunnen vertical farms bijdragen aan het duurzamer maken van de voedselketen?

Deelvragen:

1. Voor welke uitdagingen staan we in de toekomst (de komende vijftig jaar) als het gaat om de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik, kosten), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
2. Wat zijn vertical farms? Hoe worden in vertical farms gunstige omstandigheden gecreëerd voor het laten groeien van gewassen?
3. Wat zijn de voordelen van het vervangen van akkers door verticale landbouwteelt als je kijkt naar de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik, kosten), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
4. Wat zijn de nadelen van het vervangen van akkers door vertical landbouwteelt als je kijkt naar de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik, kosten), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
5. Zijn jullie er een voorstander van om akkers te vervangen door vertical farms?

Gebruik ook de bronnen aan het einde van deze instructie.

Onderwerp 3: (Her)gebruiken van voedselresten

Hoofdvraag:

In hoeverre kan het (her)gebruiken van voedselresten bijdragen aan het duurzamer maken van de voedselketen?

Deelvragen:

1. Voor welke uitdagingen staan we in de toekomst (de komende vijftig jaar) als het gaat om de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
2. Hoeveel eten gooien we jaarlijks weg terwijl het best nog gegeten zou kunnen worden? Waarom doen we dat? Hoe zouden we dit ‘afval’ nuttig kunnen gebruiken?
3. Wat zijn de voordelen van het (her)gebruiken van voedselresten als je kijkt naar de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik, kosten), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
4. Wat zijn de nadelen van het (her)gebruiken van voedselresten als je kijkt naar de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik, kosten), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
5. Zijn jullie er een voorstander van om te investeren in het grootschalig (her)gebruiken van voedselresten?

Gebruik ook de bronnen aan het einde van deze instructie.

Onderwerp 4: Insecten eten

Hoofdvraag:

In hoeverre kan het eten van insecten (in plaats van vlees) bijdragen aan het duurzamer maken van de voedselketen?

Deelvragen:

1. Voor welke uitdagingen staan we in de toekomst (de komende vijftig jaar) als het gaat om de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik, kosten), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
2. Hoe voedzaam zijn insecten? Hoe smaken ze? Hoe worden ze gekweekt? Hoeveel land, water en voer is ervoor nodig?
3. Wat zijn de voordelen van het eten van insecten (in plaats van vlees) als je kijkt naar de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik, kosten), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
4. Wat zijn de nadelen van het eten van insecten (in plaats van vlees) als je kijkt naar de productie (hoeveelheid grond, klimaateffecten, watergebruik, kosten), kwaliteit (voedingswaarde, smaak, gezondheid), beschikbaarheid (eerlijke verdeling en transport) en afval (restafval, recycling) van ons voedsel in de wereld?
5. Zijn jullie er een voorstander van om vlees te vervangen door insecten?

Gebruik ook de bronnen aan het einde van deze instructie.

Bronnen: Vleesvervangers

Klik op een titel voor de video:

Toekomstmakers: De toekomst van voedsel.

Toekomstmakers: Hoe maak je vlees dat op vlees lijkt?

Wageningen University: Op weg naar een nieuwe generatie vleesvervangers.

Universiteit Maastricht: Masterclass Vleesvervangers.

Voedingscentrum: Zo kies je gezonde vleesvervangers.

Bronnen: Vertical farms

Klik op een titel voor de video:

Toekomstmakers: De toekomst van voedsel.

Grootste verticale boerderij produceert 75 keer effectiever.

Verticalfarm.nl

De Correspondent: Waarom we niet zo uit de hoogte moeten doen over verticale landbouw.

De Verse Stad.

Bronnen: (Her)gebruiken van voedselresten

Klik op een titel voor de video:

Toekomstmakers: De toekomst van voedsel.

Wageningen University: Hoe voorkom je voedselverspilling?

Wageningen University: Voedselverspilling Infographic

Ellen Mac Arthur Foundation: Circulaire economie.

Bronnen: Insecten eten

Klik op een titel voor de video:

Toekomstmakers: De toekomst van voedsel.

Jeugdjournaal: Eet minder vlees voor het klimaat.

EenVandaag: Insecten in de supermarkt.

De Correspondent: Zijn insecten een duurzaam alternatief voor vlees?

Voedingscentrum: Hoe gezond en duurzaam eet Nederland?

Dit lesmateriaal is aangeboden door de sectie aardrijkskunde van Scholengemeenschap De Breul in Zeist.